Debriyaj Nedir? tam anlamıyla detaylıca açıklayalım. Motor ile vites arasındaki iletişimi kesmesiyle vites değişimini gerçekleştiren parça türüne debriyaj denir. Debriyajın bir diğer adı kavramadır. Debriyajın görevi hareket eden parçaların hareketini başka bir yere iletmek adına aradaki bağlantı durumunu kesmek üzere çalışmaktadır.
Debriyaj Nerede Konumlanmaktadır?
Motor ile vites kutusunun arasındaki krank milinin ekseninde yer almaktadır.
Debriyaj Ne İşe Yarar?
Debriyajın işlev görevi motorun hareket enerjisini vites kutusuna direk olarak aktarmak yada ikisi arasında olan ilişkiyi kesmeye yarar.
Kısaca açıklamak gerekirse;
1.Çalışmakta olan bir motora debriyaj pedalına basıldığında mevcut hareket motordan vites kutusuna aktarılır. Bu durumda sürücüye vites geçişini yapmaya olanak sağlar.
2.Motor çalışmadığı durumda ve vites durumu aktif iken debriyaj pedalına basılarak motoru çalıştırma işlemi yapılır.
Araçta bulunan debriyaj motor ve şanzıman arasındaki en önemli parçadır. Debriyaj motor ve şanzıman arasındaki güç akışını engelleyerek ayrıştırır. Güç akışı sırasında ilk kalkış anında vites değiştirirken debriyaj kullanımı şarttır. Debriyaj zemin çekişi sayesinde yada GSTAENGE üzerinden debriyaj pedallı vasıtası ile devreye girmektedir. Bazı araçların debriyajını devreye sokarken hidrolik sistem karşımıza gelir. Hidrolik sistemli debriyajda daha düşük bir pedal gücü gerekmektedir. Debriyaj iki adet diskten oluşmaktadır şekil olarak tencereye benzer. Debriyaj disklerinden biri dirsekli mile bağlıdır.
Debriyaj Nasıl Çalışır?
Araçlar harekete geçmek için motorun ihtiyacı olan güce çıkmaları için debriyaj kullanımının doğru orantılı olması gerekmektedir. Aniden bir aracın hızlanma ivmesine girmesi aracı fazlasıyla zorlayarak kuvvetli bir sarsıntı içinde bulunması ve gürültülü bir sürüş sergilenir. Araç düşük hızdan yüksek hıza çıkarken ya da yüksek hızdan düşük hıza geçmesiyle debriyajın kullanımı söz konusu olmaktadır. Debriyaj sürtünme kuvvetinden yararlanarak çalışmaktadır ve baskı, balata, bilye olarak üç parçadan oluşmaktadır. Motorun aktif bir şekilde çalışması ile beraberinde motorlar eş zamanlı bir şekilde çalışmaktadır. Bilye ise bu iki yapı arasında konumlanmakta ve diğer parçalarla hareket etmeye devam etmektedir. Sürücü tarafından debriyaja basılmasıyla bilye baskının ortasındaki şemsiyeye basınç uygulayarak balatayı boşa çıkartır. Boştaki balata motordan aldığı hareketin getirdiği enerjiyi tekerleklere iletilemeyecek bir durumda olur. Şanzımanda yer alan vites dişlisine belirli bir güç ulaşmadığından dolayı dişli kendi kendine dönmeye devam eder. Vites durumunu aktif hala getirebilmek için dönen dişlinin durması ile beraberinde senkromeç ( frenleyici ) parçası sayesinde dişliler sorunsuz bir şekilde birbirine geçerek uygun bir noktada değişkenlik sağlanır. Bununla beraberinde vites geçişi sorunsuz ve sesiz bir şekilde yapılmış olur. Vites değiştirme işleminden hemen sonra sürücünün ayağını debriyajdan çekmesiyle balata yeniden bilye ile baskı arasına sıkışmakta olup güç direk olarak tekrardan şanzımana iletilmeye devam etmektedir.
Şanzıman Mili Nedir?
Debriyaj disklerinden bir diğer disk ana şanzıman miline bağlı olmaktadır. Debriyaj disklerinin arasında Bu iki diskin arasında yer alan iki taraflı daireye biçimindeki sürtünmeleri azaltmak için tasarlanmış iç içe üçüncü disk bulunmaktadır. Arada kalan bu disk aynı yapıya sahip sabit bir şekilde şanzıman giriş miline bağlıdır. Üçüncü disk debriyajın devreye girmesiyle beraber itiş deposunun da yardımı sayesinde kaldıraçlar ve yay kontrol mekanizması üzerinde geri tepme yapılır. Böylece iletilen güç bölünmüş olur. İç tarafta bulunan sürtünme engelleyici disk sayesinde debriyaj devre dışı bırakılıp iletilen güç yumuşatılır.
Debriyaj Çeşitleri Nelerdir?
Debriyajların çeşitlerine göre ayırmak mümkündür. Özellikle kavrama debriyajını da bu çeşide ekleyebiliriz. Bu tarz debriyajlarda iç kısımda kavrama diskleri bulunmaktadır. Kavrayıcı diskler scooterlar da kullanılmaktadır. Birde hidrodinamik debriyajlar mevcuttur. Hidrodinamik debriyajlar iki yarım anahtara benzer içinde ise yağ vardır. Motorun devri yükselmesi ile motor yağının kavramasının aktarılan güç nedeniyle dış duvalarlarda basınç yapması sayesinde toplam güç debriyaj aracılığıyla devredilir.
Debriyaj Arızasında Ne Yapılmalıdır?
Aracınızda debriyaj arızası varsa güvenilir ve uzman ekibimiz tarafından ekspertiz hizmeti alabilirsiniz. Oto Experim olarak sizlere en güvenilir ve en detaylı rapor hizmetini sunuyoruz.